Vụ Thanh toán, Vụ Truyền thông thuộc Ngân hàng Nhà nước phối hợp các đơn vị tổ chức Hội thảo Nâng cao bảo mật, an toàn giao dịch không tiền mặt và tổ chức nhiều sự kiện khuyến khích giao dịch không tiền mặt. Chiều 14/6, trong khuôn khổ Chương trình Ngày không tiền mặt 2024, Vụ Thanh toán, Vụ Truyền thông (Ngân hàng Nhà nước - NHNN) phối hợp với Sở Công Thương TP.HCM, Công ty cổ phần thanh toán quốc gia Việt Nam (Napas) tổ chức Hội thảo “Nâng cao bảo mật, an toàn giao dịch không tiền mặt”.

Quang cảnh buổi hội thảo
Hội thảo được vinh dự đón tiếp Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long, lãnh đạo Bộ Tài chính và lãnh đạo các đơn vị trực thuộc (Ủy ban Chứng khoán nhà nước, Kho bạc nhà nước, Tổng cục thuế…), cùng một số bộ, ban, ngành trung ương; lãnh đạo TP.HCM, lãnh đạo sở ban ngành các địa phương. Về phía NHNN, Phó Thống đốc Phạm Tiến Dũng tham dự và phát biểu chỉ đạo. Vụ Thanh toán, Cục Công nghệ thông tin (NHNN) trình bày tham luận và tham gia thảo luận tại Hội thảo. Bên cạnh đó, hội thảo còn có sự tham dự của đông đảo đại diện của các NHTM, các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán, tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán, các doanh nghiệp, hiệp hội, chuyên gia kinh tế… “Không làm gián đoạn trải nghiệm của khách hàng sử dụng dịch vụ, đồng thời bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người sử dụng dịch vụ là một trong những nguyên tắc quan trọng của ngân hàng”. Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Phạm Tiến Dũng đã nhấn mạnh như vậy tại Hội thảo “Nâng cao bảo mật, an toàn giao dịch không tiền mặt”.

Phó Thống đốc NHNN Phạm Tiến Dũng phát biểu tại Hội thảo

Sự phát triển không ngừng của các hình thức, phương tiện thanh toán mới, thanh toán trực tuyến, thanh toán qua Internet, điện thoại di động… đã giúp tiết kiệm thời gian, chi phí, đảm bảo minh bạch các hoạt động thanh toán phục vụ nhu cầu chi trả hằng ngày của toàn xã hội. Nhận thức rõ tầm quan trọng của thanh toán không dùng tiền mặt đối với đời sống xã hội, trong những năm qua, ông Phớc cho biết Bộ Tài chính đã chỉ đạo Tổng cục Thuế, Tổng cục Hải quan, Kho bạc Nhà nước và các đơn vị thuộc bộ triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt trong lĩnh vực tài chính. “Trước đây Kho bạc có kho chứa tiền, xe chở tiền, nhưng nay thanh toán không tiền mặt, kho để không, xe thanh lý hết”. Bộ trưởng nhấn mạnh. Lãnh đạo Bộ Tài chính cho biết, về thu ngân sách, Tổng cục Thuế, Tổng cục Hải quan và Kho bạc Nhà nước đang không ngừng mở rộng phối hợp thu ngân sách với các NHTM. Kết quả, đến nay hơn 99% giao dịch thu ngân sách đã thực hiện theo các phương thức thanh toán không dùng tiền mặt. Về chi ngân sách, Kho bạc Nhà nước đã hoàn thành cung cấp dịch vụ công trực tuyến mức độ 4 đối với tất cả các thủ tục hành chính và tích hợp lên Cổng dịch vụ công quốc gia; đồng thời triển khai trên diện rộng việc thanh toán tự động các khoản chi điện, nước, viễn thông theo văn bản ủy quyền của đơn vị sử dụng ngân sách. Đến nay, đã có hơn 40.000 đơn vị sử dụng ngân sách ủy quyền cho Kho bạc Nhà nước tự động thanh toán các khoản chi điện, nước, viễn thông trên hệ thống dịch vụ công trực tuyến với tổng số tiền đã thanh toán là hơn 3.000 tỉ đồng. Nhằm tạo thuận lợi cho người nộp thuế, đến nay cơ quan thuế đã kết nối nộp thuế điện tử với 57 NHTM, chi nhánh ngân hàng nước ngoài và triển khai đa dạng các hình thức nộp thuế điện tử. Theo ông Phạm Anh Tuấn – Vụ trưởng Vụ Thanh toán (NHNN), hoạt động TTKDTM trong thời gian qua dưới sự chỉ đạo, định hướng của Chính phủ, NHNN đã tiếp tục được đẩy mạnh phát triển và đạt được những kết quả nhất định. Trong bối cảnh khoa học công nghệ phát triển, Việt Nam hội nhập với kinh tế thế giới, ngành Ngân hàng đã tiên phong ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số để triển khai cung cấp các sản phẩm, dịch vụ TTKDTM mới, hiện đại, đáp ứng nhu cầu thanh toán, giao dịch tức thời của người dân, doanh nghiệp. Đến hết 2023, toàn Việt Nam đã có hơn 182 triệu tài khoản thanh toán (TKTT) của khách hàng cá nhân, tương ứng với 87,08% người trưởng thành có tài khoản tại ngân hàng; nhiều ngân hàng đã có trên 95% số lượng giao dịch được xử lý trên kênh số. Ngoài ra, số lượng giao dịch thanh toán qua thiết bị di động (Mobile) và QR code cũng có sự tăng trưởng nhanh chóng trong thời gian qua.

Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long tham dự Hội thảo

Thanh toán qua Internet, Mobile và phương thức QR Code tăng trưởng nhanh, đến nay đã có 85 tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán triển khai dịch vụ thanh toán qua Internet và 52 tổ chức thực hiện qua Mobile. Số liệu tổng hợp 4 tháng đầu năm 2024, TTKDTM đạt khoảng 4,9 tỷ giao dịch với tổng giá trị giao dịch đạt hơn 87 triệu tỷ đồng (tăng 57,11% về số lượng và 33,45% về giá trị); trong đó, giao dịch qua kênh Internet đạt hơn 916,7 triệu giao dịch với giá trị đạt trên 22,5 triệu tỷ đồng (tăng 47,48% về số lượng và 30,03% về giá trị), qua kênh điện thoại di động đạt hơn 3,4 tỷ giao dịch với giá trị đạt hơn 22,4 triệu tỷ đồng (tăng 59,26% về số lượng và 35,91% về giá trị), đặc biệt thanh toán qua phương thức QR code đạt gần 101,2 triệu giao dịch với giá trị đạt hơn 126,8 nghìn tỷ đồng (tăng 167,2 % về số lượng và hơn 424,5% về giá trị).
Để phòng, chống các hoạt động lừa đảo trên không gian mạng, gây mất an ninh, an toàn trong hoạt động TTKDTM, trong thời gian qua, ngành Ngân hàng đã và đang tổ chức triển khai nhiều giải pháp mang tính tổng thể, đồng bộ, bao gồm 04 nhóm chính: Hoàn thiện cơ chế, chính sách và chỉ đạo thực hiện; Triển khai các giải pháp công nghệ và cơ chế phối hợp; Tuyên truyền, cảnh báo phòng, chống tội phạm lừa đảo; Phối hợp với các cơ quan chức năng trong phòng, chống lừa đảo qua mạng. Trong 05 năm qua, NHNN đã có hơn 90 lượt văn bản chỉ đạo, cảnh báo về công tác bảo đảm an ninh, an toàn thông tin các đơn vị trong Ngành, trong đó yêu cầu các đơn vị triển khai đồng bộ các giải pháp để nâng cao nhận thức về an ninh, an toàn thông tin cho toàn thể nhân viên và khách hàng của ngân hàng. Nhằm nâng cao kiến thức, kỹ năng cho công chúng trong tiếp cận và sử dụng dịch vụ ngân hàng, truyền thông, giáo dục tài chính có vai trò quan trọng. Thời gian qua, NHNN đã phối hợp với Truyền hình Việt Nam (VTV) tổ chức các chương trình truyền thông giáo dục tài chính nhằm nâng cao nhận thức và kỹ năng cho công chúng trong tiếp cận và sử dụng các sản phẩm, dịch vụ ngân hàng, trong đó có dịch vụ ngân hàng số và TTKDTM như Tiền khéo tiền khôn (phát sóng trên VTV3), Đồng tiền thông thái (trong chương trình Chào buổi sáng VTV1), Tay hòm chìa khóa (phát sóng trên VTV1 tối thứ Sáu hàng tuần); Phối hợp với báo Tuổi trẻ tổ chức sự kiện Ngày không tiền mặt hàng năm; Tổ chức các sự kiện Ngày chuyển đổi số ngành Ngân hàng hàng năm...

Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc tại Hội thảo
Bên cạnh đó, NHNN đã phối hợp xây dựng Fanpage về Giáo dục tài chính (https://www.facebook.com/giaoductaichinh.official). Fanpage thu hút nhiều lượt theo dõi, truy cập, với sự tham gia của nhiều nghệ sỹ nổi tiếng, thông qua các tiểu phẩm, video clip, hình họa, sơ đồ hóa các kiến thức về tài chính ngân hàng một cách đơn giản, dễ hiểu, dễ nhớ, trong đó giới thiệu các sản phẩm, dịch vụ TTKDTM, cảnh báo các chiêu trò lừa đảo của tội phạm công nghệ, hướng dẫn người dân cách sử dụng dịch vụ ngân hàng và các kỹ năng về an ninh, an toàn, bảo mật trong TTKDTM nói riêng và dịch vụ ngân hàng trên nền tảng số nói chung. Thời gian tới, công tác truyền thông sẽ không ngừng được đổi mới, sáng tạo, ứng dụng công nghệ hiện đại nhằm tăng tính lan tỏa, tiếp tục hướng đến đông đảo công chúng, trong đó có người dân vùng sâu vùng xa, nông thôn, vùng khó khăn. NHNN đang chuẩn bị xây dựng website về Giáo dục tài chính nhằm lan tỏa những kiến thức tài chính ngân hàng từ chuyên sâu đến đơn giản đảm bảo dễ hiểu, dễ nhớ, góp phần hiện thực hóa các mục tiêu của Chính phủ về tài chính toàn diện và TTKDTM. Về phía các TCTD cũng thường xuyên, liên tục thực hiện công tác truyền thông tới khách hàng về các biện pháp bảo đảm an ninh, an toàn thông tin khi sử dụng các dịch vụ ngân hàng điện tử qua website, ứng dụng Internet Banking/Mobile Banking...

Ông Phạm Anh Tuấn – Vụ trưởng Vụ Thanh toán (NHNN) trình bày tham luận
Tại Hội thảo, các chuyên gia cùng trao đổi, thảo luận về một số nguy cơ đối với chuyển đổi số, giao dịch số nói chung và giao dịch thanh toán nói riêng và cùng nhau tìm ra giải pháp. Các chuyên gia đều nhận định quy định tại Quyết định 2345 là giải pháp đúng đắn, hạn chế những thiệt hại trước sự gia tăng của các hình thức lừa đảo và tội phạm. Đồng thời hội thảo đã bàn những giải pháp nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người sử dụng dịch vụ ngân hàng. Có thể thấy, bên cạnh sự phát triển của các dịch vụ TTKDTM, ngành Ngân hàng cũng phải đối mặt với những rủi ro, thách thức không nhỏ về công tác đảm bảo an ninh, an toàn, bảo mật, đặc biệt trong bối cảnh gia tăng tội phạm sử dụng công nghệ cao để lừa đảo, chiếm đoạt tiền và tài khoản ngân hàng của người dân với nhiều thủ đoạn tinh vi, phức tạp.

Bà Lê Thị Thúy Sen – Vụ trưởng Vụ Truyền thông NHNN tại Hội thảo
Trong thời gian tới, NHNN cho biết sẽ tiếp tục nghiên cứu, tổ chức triển khai các giải pháp nhằm thúc đẩy phát triển TTKDTM đảm bảo an nin, an toàn, bảo mật theo chủ trương của Đảng và Chính phủ, trong đó tập trung vào một số nhiệm vụ trọng tâm sau: Thứ nhất, tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện, ban hành kịp thời các văn bản, thông tư hướng dẫn Luật các TCTD, Nghị định 52/2024/NĐ-CP về TTKDTM; triển khai hiệu quả Quyết định số 2345 nhằm đảm bảo an toàn, bảo mật trong giao dịch thanh toán. Thứ hai, tiếp tục đầu tư hoàn thiện hạ tầng công nghệ thông tin của các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán; đồng thời nâng cấp, phát triển các hạ tầng thanh toán đảm bảo hoạt động liên tục, thông suốt, an toàn, kết nối liền mạch, xuyên suốt với các ngành, lĩnh vực khác (như dịch vụ công, y tế, giáo dục, thương mại điện tử…) và kết nối thanh toán xuyên biên giới nhằm đáp ứng tốt nhu cầu thanh toán đa dạng, ngày càng tăng nhanh của các tổ chức, cá nhân trong nền kinh tế. Thứ ba, tiếp tục phối hợp với Bộ Công an triển khai hiệu quả Đề án 06, trong đó chú trọng khai thác thông tin Căn cước công dân gắn chip và tài khoản VneID để định danh, xác thực chính xác thông tin khách hàng và phối hợp, hỗ trợ trong quá trình cung ứng các sản phẩm, dịch vụ ngân hàng một cách tiện lợi, an toàn, đảm bảo phòng ngừa rủi ro, tội phạm lợi dụng dịch vụ thanh toán cho mục đích gian lận, lừa đảo. Thứ tư, tăng cường đảm bảo an ninh, an toàn và bảo mật hoạt động thanh toán, ngân hàng, phối hợp các đơn vị chức năng trong việc phòng ngừa và điều tra xử lý tội phạm công nghệ cao; bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của khách hàng… Thứ năm, tiếp tục đẩy mạnh truyền thông, giáo dục tài chính nhằm nâng cao kiến thức, kỹ năng cho công chúng; tiếp tục đổi mới, đa dạng hóa các hình thức thể hiện, ứng dụng công nghệ 4.0 và phương tiện truyền thông hiện đại để tăng tính lan tỏa, đồng thời cách thể hiện đảm bảo dễ hiểu, dễ nhớ, dễ thực hiện với công chúng, đặc biệt hướng đến người dân khu vực nông thôn, vùng sâu vùng xa, giới trẻ, học sinh, sinh viên…

Ông Lê Hoàng Chính Quang – Phó Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin (NHNN) tham gia phiên thảo luận

Bên lề Hội thảo còn có các sự kiện: Tư vấn kỹ năng tài chính an toàn với nội dung: Tư vấn cho học sinh - sinh viên các kỹ năng về quản lý chi tiêu, kiểm soát tiền, đầu tư tài chính, các mini game thử thách quản lý tài chính. Thời gian: 9g00 ngày 15/6/2024 tại sân khấu Phố đi bộ Nguyễn Huệ. Ngày khuyến mãi toàn quốc (Cashless Day 16-6). Thời gian áp dụng: Từ ngày 10 đến ngày 16/6/2024. Hình thức: Các doanh nghiệp trên cả nước được áp dụng khuyến mãi lên mức tối đa 100%, tạo nên làn sóng mua sắm không tiền mặt được giảm giá khắp cả nước, sử dụng mã giảm giá “Cashless Day”. Tháng khuyến mãi tập trung - mùa mua sắm “Shopping Season”: Nội dung: Phát động Tháng khuyến mãi tập trung – mùa mua sắm Shopping Season trên phạm vi trong thành phố Hồ Chí Minh. Hình thức: Phối hợp với Sở Công thương phát động đến các doanh nghiệp và nhà bán lẻ hưởng ứng sự kiện bằng các chương trình giảm giá đặc biệt. Thời gian: Từ ngày 15-6 đến 15-7-2024. Phạm vi áp dụng: Các trung tâm thương mại, siêu thị, các nhà bán lẻ, hộ kinh doanh trên địa bàn TP.HCM. Livestream bán hàng giảm giá: Hình thức: Phối hợp cùng TikTok tổ chức các phiên livestream bán hàng. Nội dung: là phiên livestream bán hàng của các KOC trên nền tảng mạng xã hội/sàn TMĐT với các ưu đãi giảm giá, quà tặng và những khuyến mãi hấp dẫn khi sử dụng hình thức thanh toán không tiền mặt, nhằm tăng nhận biết về Cashless Day và khuyến khích thanh toán không dùng tiền mặt. Tầng suất: 2 phiên/tuần. Thời gian: ngày 10/6 đến 16/6/2024. Lễ hội không tiền mặt: Chủ đề: Thúc đẩy phát triển TTKDTM, bảo mật. Hình thức: Tổ chức dạng lễ hội với ý tưởng mô phỏng một xã hội KDTM thu nhỏ, đặc biệt chú trọng việc hướng dẫn giao dịch, TTKDTM an toàn. Địa điểm: Phố đi bộ Nguyễn Huệ, Quận 1, TP. HCM và Khu thương xá Tax (cũ). Thời gian: từ 17h30 ngày 14/6/2024 đế 21h ngày 16/6/2024. Chương trình tập huấn Thúc đẩy phát triển giao dịch không tiền mặt an toàn. Tổ chức: Phối hợp với Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam TP. Hồ Chí Minh. Nội dung: Chương trình nhằm hưởng ứng chuỗi sự kiện “không dùng tiền mặt” năm 2024, nâng cao nhận thức của giới trẻ về thanh toán không tiền mặt an toàn, giúp giới trẻ cơ hội tiếp cận trực tiếp với các giải pháp, công nghệ thanh toán hiện đại tại Lễ hội. Thời gian: Tháng 6/2024.